بسم الله الرحمن الرحیم
برای یادآوری لطفاً مطلب گذشته را مطالعه بفرمایید.
در مطلب قبل بهاختصار ویژگیهای کلی کشتزار در عالم خلقت اشاره شد.
اما وجه تشبیه زن به حرث در قرآن کریم چیست؟
همانگونه که کشتزارها و محصول آن متفاوتاند، زنان هم اختصاصات و ویژگیهای متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند. برخی وجودشان طیب است و برخی خبیث، برخی قابلیت رشد و رویش نسل طیب مؤمن را در دامن خود دارند و برخی وجودشان شوره زاری است که «لا یخرج الا نکدا» (اعراف ۵۸) و جز خس و خاشاک و نسلی ناپاک چیزی تحویل اجتماع نمیدهند.
از طرف دیگر بذرها گوناگوناند و قابلیتهای متفاوت دارند. نطفهها هم مانند بذرها واجد ویژگیهای متفاوتی هستند. اگر بذری که قابلیتش گندم شدن است در خاکی که قابلیت رشد یک درخت تنومند دارد کاشته شود، به آن خاک ظلم شده است چون امکان بروز و ظهور تمام قابلیتش از آن گرفتهشده .
از طرف دیگر اگر بذر یک سرو در خاکی که قابلیتش رشد گیاهان علفی است کاشته شود به آن بذر ظلم شده چون یک خاک سطحی ضعیف امکان فراهم کردن بستر رشد بذر سرو را ندارد.
ازاینرو، بذر و خاک، باید قابلیتهایشان باهم تناسب داشته باشد. به همین دلیل در روایات ما خطاب به مردان گفتهشده است که نگاه کنید چه مادری برای فرزندتان انتخاب میکنید. و در آیه 63 سوره واقعه خداوند میفرماید: «أَ فَرَأَیْتُمْ ما تَحْرُثُون» آیا آنچه را کشت میکنید ملاحظه کردهاید؟
کشتزار کشاورز دارد و مرد حارث/کشاورز حرث وجود زن است. اگر کشاورز قابل نباشد و کارآمدی لازم را نداشته باشد کشتزار را ضایع و فاسد میکند و این مصداق ظلم به زن است. همان گونه که کشاورز وظایف کاشت، داشت و برداشت را در مزرعه خود به عهده دارد وظیفه مرد نیز احیاء، حفظ و بارورسازی حرث وجود زن است و اگر در هرکدام از این موارد کم گذاشته شود مصداق ظلم به زن خواهد بود.۱
به همین دلیل در روایات ما به کفویت ایمانی زن و مرد برای ازدواج تأکید بسیار شده است.
کاشت داشت و برداشت در کشتزار قاعده و قانون دارد. هر زمان امکان کاشت و برداشت نیست و هر خاکی مناسب رشد و رویش هر بذری نیست. فرآیند تولید نسل نیز قاعده و قانون دارد و اگر ضوابط آن رعایت نشود فساد و هلاکت حرث/زنان و نسل/فرزندان۲، رقم خواهد خورد. ضوابط فرزند آوری که شروع آن با ازدواج برای داشتن نسل طیب حلالزاده است به جزئیات در روایات ما آمده است. اموری که امروزه کمتر کسی آن را رعایت میکند و موجب این آشفتگی تربیتی در نسل امروز شده است.
بنابراین عبارت«فَأْتُوا حَرْثَکُمْ أَنَّى شِئْتُم» پس، از هر جا [و هرگونه] که خواهید به کشتزار خود [در] آیید (در آیه ۲۲۳ سوره بقره)، مقید به قید «اقتضائات حرث» است و ضوابط ورود به حریم آن، نه اینکه خارج از این حدود بتوان ورود به حریم زن را مطلقاً آزاد دانست.
از سوی دیگر کشتزار حریم دارد و کشتزار بی حریم که هر متجاوزی امکان ورود به آن را دارد دیگر کشتزار نیست و قابلیت خود را برای رشد و رویش نسل پاک از دست میدهد. زن مؤمن در قرآن کریم محصن است و حریم دارد است، دختر مؤمن پیش از ازدواج در حصن و حفظ پدر است و پس از ازدواج در حصن شوهر در میآید. البته هر زن و مرد مؤمنی حریم دارند اما حریم زن بالاتر و والاتر از حریم مرد است و اول محافظ این حریم خود زن است و بالاتر از آن خدا محافظ حرمت حریم وجود زن مؤمن است. به همین دلیل آیتالله جوادی آملی میفرمایند حجاب زن حقالله است.
۱- مدتی است برخی پسران شرط ازدواجشان فرزنددار نشدن است! این موضوع خلاف مقتضای ازدواج است و شرطی باطل و مصداق ظلم به زن. اما در فقه ما به شروط باطل از جانب مرد پرداخته نشده است.
۲- سوره بقره آیه ۲۰۵: وَ إِذا تَوَلَّى سَعى فِی الْأَرْضِ لِیُفْسِدَ فیها وَ یُهْلِکَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ وَ اللَّهُ لا یُحِبُّ الْفَسادَ.